Ο Νέος Αντισημιτισμός

H φυγή. Πογκρόμ στην Ρωσία. 1905. (Πηγή: https://www.jewishsphere.com/JewishCustoms/JewishCustomsRussia.html)

H φυγή. Πογκρόμ στην Ρωσία. 1905. Πηγή: https://www.jewishsphere.com

Η ευρωπαϊκή ήπειρος είχε την τύχη να βρεθεί στην πρώτη γραμμή των ριζοσπαστικών αλλαγών που έφερε η εγκαθίδρυση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και η δυναμική της πρώτης βιομηχανικής επανάστασης. Ετούτη η τύχη ήταν ευλογία για πολλούς. Όσοι βρέθηκαν στην κορυφή του κύματος, οι οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές ή πνευματικές ελίτ της Γηραιάς ηπείρου, βρήκαν τον τρόπο να ωφεληθούν από τις κατακλυσμιαίες αλλαγές που έφερνε μαζί της η νέα εποχή. Για άλλους όμως η βίαιη ανατροπή των παραδοσιακών σχέσεων και των ως τότε ισορροπιών, αποτέλεσε την απαρχή μιας περιόδου δοκιμασίας.

Ανάμεσα στους πολλούς που κλήθηκαν να πληρώσουν το τίμημα της μεγάλης προσαρμογής, οι εβραϊκοί πληθυσμοί της Ευρώπης αποδείχθηκαν το πλέον πρόσφορο θύμα. Στην ανατολική πλευρά της ηπείρου ετούτοι οι αλλόθρησκοι πληθυσμοί, αγροτικοί σε μεγάλο ποσοστό, βρέθηκαν έκθετοι στη δίνη του ξεριζωμού και της  βίαιης μετακίνησης που συνόδεψαν την αποσάρθρωση των παλαιών σχέσεων παραγωγής στην αγροτική ενδοχώρα. Η γεωργική γη άλλαζε ιδιοκτήτες και προορισμό και πολλοί ζητούσαν καλύτερη θέση στις νέες συνθήκες.  Ο διωγμός των αλλόθρησκων γειτόνων έγινε σύνηθες διάβημα σε ετούτη τη διαδικασία. Τα πογκρόμ έγιναν σήμα κατατεθέν στις διαδικασίες που κατ’ ευφημισμό ονομάστηκαν «αγροτική μεταρρύθμιση».

Σε άλλες περιοχές οι εβραϊκές κοινότητες των πόλεων είδαν τα δίκτυα – εγκλεισμού ταυτόχρονα και προστασίας – που τους περίζωναν να χάνονται στις νέες ανταγωνιστικές συνθήκες. Η κατάργηση των Γκέτο υμνήθηκε ως βήμα απελευθέρωσης. Στην πράξη ελευθέρωσε λίγους, συνήθως εκείνους που είχαν το οικονομικό και κοινωνικό βάρος που τους επέτρεπε να αντισταθούν στις καταιγιστικές αλλαγές. Τα φτωχά όμως μέλη των κοινοτήτων βρέθηκαν έκθετα σε ισχυρά ρεύματα που προκαλούσαν τα κύματα των ξεριζωμένων αγροτών που έρχονταν στις πόλεις για να γίνουν προλετάριοι και μέσα στην απελπισία τους διαγωνίζονταν με τους πλέον απόκληρους από αυτούς. Βρέθηκαν επίσης έκθετα στις τρικυμιώδεις εσωτερικές ανακατατάξεις όπου άκληροι πρόσφυγες, νέοι προλετάριοι, ανασφαλείς μικροαστοί συγκρούονταν, άλλοτε τυφλά, άλλοτε πολιτικά, για τη διαμόρφωση της νέας τους πατρίδας: της καπιταλιστικής μητρόπολης.

Η Κατάργηση του Γκέτο

Ο παραδοσιακός θρησκευτικός αντιεβραϊσμός της μεσαιωνικής Ευρώπης είχε διαμορφώσει από τον 11ο αιώνα χωριστούς κόσμους για Εβραίους και χριστιανούς. Η Εκκλησία, στη βάση της μεσαιωνικής διαίρεσης της κοινωνίας των πόλεων σε «συντεχνίες»…

Διαβάστε Περισσότερα…


Πογκρόμ στη Ρωσία

Διάσπαρτοι εβραϊκοί πληθυσμοί υπήρχαν στη Ρωσία από τα αρχαία χρόνια. Τον 11ο και 12ο αιώνα διαμορφώθηκε μία ισχυρή κοινότητα στο Κίεβο ενώ διωγμένοι από την Αγγλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία το 14ο αιώνα και 15ο έγιναν δεκτοί στην Πολωνία…

Διαβάστε Περισσότερα…



Η Υπόθεση Ντρέϋφους

Χαρακτηριστικό παράδειγμα θεωρίας συνομωσίας και ανάλογης πρακτικής κατά τη δεκαετία του 1890 στη Γαλλία, ήταν η υπόθεση Ντρέϋφους (Alfred Dreyfous), η οποία υπογράμμισε τις πολιτικές και κοινωνικές αντιθέσεις στη γαλλική κοινωνία. Στη διαμάχη…

Διαβάστε Περισσότερα…


Τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών

Τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών, αποτελούν ένα από τα γνωστότερα και πλέον επιτυχημένα έργα του σύγχρονου αντισημιτισμού. Βασίζονται σε δημοφιλείς αντισημιτικές αντιλήψεις που έχουν τις ρίζες τους ακόμη…

Διαβάστε Περισσότερα…



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  • Katz Jacob, From prejudice to destruction. Anti-Semitism, 1700-1933, Harvard University Press, Μασαχουσέτη 1980.
  • Φλάννερυ Έντουαρντ Χ., Η αγωνία των Εβραίων. 2.300 χρόνια αντισημιτισμού, Νησίδες, Θεσσαλονίκη 2006.
  • Roth Cecil, A short history of the Jewish people, East and West, Οξφόρδη 1935.
  • Baquiast Paul, La Troisième République, 1870-1940, éd. L’ Harmattan, Παρίσι 2002.
  • Berindei Dan, «Προς μια ευρωπαϊκή νέα τάξη», στο Αρβελέρ – Aymard (επιμ.), Οι Ευρωπαίοι. Νεότερη και σύγχρονη εποχή, β΄ τόμος, Σαββάλας, Αθήνα 2003, σ. 220-231.
  • Gildea Robert, Barricades and borders. Europe 1800-1914, Oxford University Press, Νέα Υόρκη 1987.
  • Katz Jacob, From prejudice to destruction. Anti-Semitism, 1700-1933, Harvard University Press, Κέμπριτζ Μασαχουσέτη 1980.
  • Klier John, “Christians and Jews and the “dialogue of violence” in late Imperial Russia”, στο Andrew R. Murphy(edit), The Blackwell companion to religion and violence, Wiley-Blackwell,  2002.
  • Μαργαρίτης Γιώργος, Ανεπιθύμητοι συμπατριώτες. Στοιχεία για την καταστροφή των μειονοτήτων στην Ελλάδα, Εβραίοι, Τσάμηδες, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2005
  • Μπενβενίστε Ρίκα, «Σκέψεις για τον ελληνικό αντισημιτισμό», Σύγχρονα Θέματα, 91, Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2005, σ. 41.
  • Ταγκυέφ Πιερ-Αντρέ, Τι είναι αντισημιτισμός; Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2011.
  • Baquiast Paul, La Troisième République, 1870-1940, éd. L’ Harmattan, Παρίσι 2002.
  • Berindei Dan, «Προς μια ευρωπαϊκή νέα τάξη», στο Αρβελέρ – Aymard (επιμ.), Οι Ευρωπαίοι. Νεότερη και σύγχρονη εποχή, β΄ τόμος, Σαββάλας, Αθήνα 2003, σ. 220-231.
  • Birnbaum Pierre, The antiSemitic moment. A tour of France in 1898, Hill and Wang, Νέα Υόρκη 2003 (2η έκδ.)
  • Gildea Robert, Barricades and borders. Europe 1800-1914, Oxford University Press, Νέα Υόρκη 1987.
  • Katz Jacob, From prejudice to destruction. Anti-Semitism, 1700-1933, Harvard University Press, Κέμπριτζ Μασαχουσέτη 1980.
  • Pierrard Pierre, Les Chretiens et l’affaire Dreyfous, Les éditions de l’Atelier, Παρίσι 1998
  • Katz Jacob, From prejudice to destruction. Anti-Semitism, 1700-1933, Harvard University Press, Κέμπριτζ Μασαχουσέτη 1980.
  • Μπουρνάζος Στρατής, «Το ελληνικό αντικομμουνιστικό έντυπο (1925 – 1967). Μια πρώτη προσέγγιση», Αρχειοτάξιο, 5, Μάιος 2003, σ. 52 – 63.
  • Taguieff Pierre-André, Ο μύθος των «Σοφών της Σιών», Πόλις, Αθήνα 2006.
  • Τσιρώνης Θεοδόσης, «Η οργάνωση Εθνική Ένωσις “Η Ελλάς” (Ε.Ε.Ε.) στη Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου (1927 – 1936). Τα καταστατικά και η δράσης της», Επιστημονική Επετηρίδα του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης του Δήμου Θεσσαλονίκης, τ. 6, Κ.Ι.Θ., Θεσσαλονίκη 2002, σ. 293 – 313.
  • Ψαρράς Δημήτρης, Το μπεστ σέλερ του μίσους. Τα “Πρωτόκολλα των σοφών της Σιών” στην Ελλάδα, 1920-2013, Πόλις, Αθήνα 2013
  • Graves, Philip (September 4, 1921b), “‘Jewish World Plot’: An Exposure. The Source of ‘The Protocols of Zion’. Truth at Last” (PDF), The New York Times, Front p, Sec (για το παραπάνω βλ. https://emperor.vwh.net/antisem/first.pdf )
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ