Πατρίς Λουμούμπα (Patrice Lumumba)

Πατρίς Λουμούμπα. Πηγή: https://afrodiasporarts.com/

Πατρίς Λουμούμπα. Πηγή: https://afrodiasporarts.com/

Πέρασαν περισσότερα από 50 χρόνια απ’ όταν το Βέλγιο παρέλαβε το Κονγκό από τον Λεοπόλδο για να αποκτήσει τελικά την ανεξαρτησία του. Στην άνοδο του αφρικανικού εθνικιστικού ρεύματος και του αιτήματος για ανεξαρτησία οι Βέλγοι ήταν αναγκασμένοι να παραδώσουν τη χώρα στους κατοίκους της. Η επιθυμία φυσικά για απόλυτο έλεγχο των εξελίξεων ήταν δεδομένη και ο στρατός της νέας χώρας προβλεπόταν να έχει Βέλγους αξιωματικούς όπως και η στελέχωση των σημαντικότερων δημόσιων υπηρεσιών. Ο Πατρίς Λουμούμπα όμως, ο ηγέτης του κινήματος της απελευθέρωσης του Κονγκό είχε διαφορετική άποψη. Όπως θα πει στην αντιφώνηση του βασιλιά Μποντουέν, ο Λουμούμπα πρωθυπουργός με την ψήφο του λαού, το κράτος του Λεοπόλδου ήταν μια εξευτελιστική δουλεία που επεβλήθη διά της βίας. Είχε έρθει η ώρα η χώρα να περάσει στους κατοίκους της.

Η επιθυμία για απεξάρτηση από τα βελγικά δεσμά γρήγορα παρέσυρε τη χώρα σε δεινά. Η πλουσιότερη σε κοιτάσματα ουρανίου επαρχία Κατάγκα θα διακηρύξει την ανεξαρτησία της με την πολύτιμη βοήθεια των ξένων εταιρειών που εκμεταλλεύονταν τα ορυχεία και λευκών μισθοφόρων που θα σπεύσουν με το αζημίωτο. Ο Λουμούμπα θα ζητήσει την παρέμβαση του ΟΗΕ. Σε μια εποχή που ο κόσμος μοιραζόταν σε αντίπαλα στρατόπεδα ο κίνδυνος να απομακρυνθεί το Κονγκό από την προηγούμενη αγκαλιά και να συμπαρασύρει και άλλες αφρικανικές χώρες σε παρόμοιες πράξεις, κίνησε τα αντανακλαστικά των ισχυρών δυνάμεων. Μυστικές υπηρεσίες θα εμπλακούν στην υπόθεση. Ο Λουμούμπα θα συλληφθεί από πραξικοπηματίες και θα φυλακιστεί. Αργότερα θα παραδοθεί στην επαρχία Κατάγκα όπου μετά από σκληρά βασανιστήρια θα εκτελεστεί. Το σώμα του θα διαλυθεί μέσα σε οξύ ώστε να μην μείνει κανένα ίχνος από την ύπαρξή του. Σε σύντομο χρονικό διάστημα θα ανακηρυχθεί εθνικός ήρωας και σαν τραγική ειρωνεία, ακόμη κι απ’ τους διώκτες του.

Ξυλοδαρμός και δημόσιος εξευτελισμός του συλληφθέντα πρωθυπουργού Λουμούμπα. Πηγή: https://inyarwanda.com/articles/show/OtherNews/hashize-imyaka-53-patrice-lumumba-yishwe-amateka-ye-55567.html

Ξυλοδαρμός και δημόσιος εξευτελισμός του συλληφθέντα πρωθυπουργού Λουμούμπα. Πηγή: https://inyarwanda.com/articles/show/OtherNews/hashize-imyaka-53-patrice-lumumba-yishwe-amateka-ye-55567.html

Το 2001 βελγική κοινοβουλευτική επιτροπή εξέτασε την ανάμειξη του Βελγίου στην επιχείρηση που οδήγησε στην απομάκρυνση από την εξουσία του Λουμούμπα και στη δολοφονία του. Ανάμεσα στα πορίσματα της επιτροπής που επιβεβαίωναν την άμεση ανάμειξη του Βελγίου στις αρνητικές εξελίξεις, αναφερόταν ότι στην εκτέλεσή του Λουμούμπα ήταν παρόντες εκτός των άλλων και 4 Βέλγοι αξιωματούχοι. Το Βέλγιο έχει αποδεχτεί την  ηθική ευθύνη για τη δολοφονία.

Τα επόμενα χρόνια το Κονγκό ή Ζαΐρ -όπως είναι πια σήμερα γνωστό- βυθίστηκε σ’ έναν ατελείωτο εμφύλιο πόλεμο με πράξεις μέγιστης βαρβαρότητας. Όλοι οι επίγονοι του Κονγκό αποδείχτηκαν άξιοι μαθητές γιατί τελικά είχαν πολύ καλούς δασκάλους. Ποιος μπορεί να το αμφισβητήσει;

Σχετικά με το πόρισμα της ανεξάρτητης κοινοβουλευτικής επιτροπής του Βελγίου: https://www.lachambre.be/kvvcr/showpage.cfm?section=%7Ccomm%7Clmb&language=fr&story=lmb.xml&rightmenu=right_publications

Τα συμπεράσματα της επιτροπής στην αγγλική γλώσσα: https://www.lachambre.be/kvvcr/pdf_sections/comm/lmb/conclusions.pdf

Δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για το βασίλειο του τρόμου του Λεοπόλδου:

https://www.youtube.com/watch?v=Pw9ZTHP5Rfo

To BBC γύρισε σε 3 μέρη ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για το ρατσισμό, το “Racism: A History”. Εδώ ένα μικρό απόσπασμα σχετικά με τον Λεοπόλδο και το Κονγκό: https://www.youtube.com/watch?v=grYjrdbDHOc

Μια συγκλονιστική καταγραφή για τη δολοφονία του Πατρίς Λουμούμπα με μαρτυρίες από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές του δράματος είναι το ντοκιμαντέρ: «Θάνατος σε αποικιακό στυλ. Η δολοφονία του Πατρίς Λουμούμπα».

https://www.youtube.com/watch?v=HtzfCMHX1Yg